Najopasnija komplikacija pneumonije
Najopasnija komplikacija upale pluća, koja srećom nije i najčešća je sepsa. Problem u dijagnostikovanju i pravovremenom lečenju ove komplikacije je to što sepsa ne daje specifične simptome. Najčešće,prvi znak da je nastupila sepsa, je pojava poremećaja svesti, što pacijenta vodi najpre na pregled kod neurologa. Ovde se time odugovlači sa terapijom, što sepsi daje veće šanse da ugrozi život pacijenta. Sa svakim satom kašnjenja terapije se rizik od smrti povećava za 10%.
Bakterija, koja je čest izazivač upale pluća, može da prodre iz krvotoka pluća u sistemski krvotok, jer su pore na plućima u toku zapaljenja proširene. Bakterije vrlo brzo krvotokom dopiru i do ostalih organa i ugrožavaju ih. Da bi do ovakvog spleta okolnosti došlo mora da postoji jako slab organizam i snažan izazivač bolesti.
Osim kod bakterijske upale pluća, sepsa može da nastane i kod virusne i gljivične upale pluća. Bakterija iz krvi se izoluje kod svega jedne trećine pacijenata, dok se kod dve trećine obolelih od sepse iz krvi ne izoluje bakterija. Iz tog razloga je sepsu teško dijagnostikovati i obzirom na nedostatak vremena, iskustvo lekara je nekada presudno.
Sepsa može da nastupi u bilo kojoj fazi zapaljenja pluća. Ponekad, pneumonija započne kao blaga bolest, a pogoršanje se javi i pored primenjene antibiotske terapije. Jedan od razloga što se kasni sa terapijom je to što pacijenti, pretežno stariji, koji žive sami ne prepoznaju da imaju upalu pluća, pa se lekaru javljaju tek kada im se javi poremećaj svesti. Ovde se naročito misli na stare, hronične bolesnike, koji su uz to i dijabetičari i kod kojih upala pluća prolazi bez tipičnih simptoma kao što su kašalj i visoka temperatura. Specifična grupa pacijenata su oni koji su ranije preživeli srčani, moždani udar, pacijenti sa oslabljenom funkcijom srca i kod njih postoji opasnost od dodatnog popuštanja srca.
Od upale pluća i njenih komplikacija nisu ugroženi samo stariji. U nekim slučajevima se dešava da i mlađa, relativno zdrava osoba oboli od upale pluća i da se pri tome odigra toliko jaka imuna reakcija na infekciju koja može dodatno da oslabi organizam. Tada njihov imuni sistem bukvalno radi protiv njih i tada je moguć razvoj težih komplikacija poput sepse.
Rizik od razvoja sepse u toku upale pluća je nešto veći i kod izuzetno male dece jer je njihov imuni sistem još uvek nedovoljno razvijen. Kod školske dece je situacija nešto bolja jer oni dosta lakše preprode upalu pluća i nije im potrebno bolničko lečenje.
U cilju sprečavanja upale pluća i njenih teških komplikacija, pacijenti koji već boluju od plućnih i drugih hroničnih bolesti bi trebalo da prime vakcinu protiv gripa. Teška pneumonija se najčešće javlja kao komplikacija gripa. Pored vakcine protiv gripa postoji i antipneumokokna vakcina, koja se primenjuje u našoj zemlji i koja može da smanji rizik od teških pneumonija, posebno u jeku sezone gripa. Hronični plućni bolesnici dobijaju preporuku za ovu vakcinu od svog pulmologa, jer su oni pod povećanim rizikom, odnosno kod njih postoji veća šansa da upala pluća izazove teške posledice.
